
popularyzacja języka hebrajskiego - klub kultura i podróże - קפה "עברית" פרוייקט - קידום שפת עֵבֶר - מועדון תרבות ונסיעות
projektuje się na waszych oczach. nie używamy, tak jak w hebrajskim, wielkich liter.
hebrajska kafé projekt. nip 6871333133. tel. +48/798866952 hebrajskakafe@gmail.com | pro publico bono - wspieraj i współpracuj
puszka w banku ing 22 1050 1575 1000 0092 5815 0284 - dziękujemy za wsparcie
rok założenia 2018
stoimy po stronie języka. żebyście się wygadali.
JEHUDA AMICHAJ
wyniki wyszukiwania
Znaleziono 467 wyników za pomocą pustego wyszukiwania
- mit tory ustnej (44) – wbrew biblii
twierdzenie 44 (13) לא תוסיפו על הדבר – słowa nie dodawajcie (pwt 4,2). o ile biblia absolutnie zabrania dodawania przykazań (מצוות micwot), to rabini dalej i bez końca dodają przykazania, mimo że nie ma żadnych podstaw ani sugestii do nich w biblii. w tym rozdziale eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) zebrali kilka przykładów. 1 ) lepiej się uczyć niż robić cokolwiek. rabini uznali, że nauka jednej strony gemary dziennie równa się spełnianiu kilkuset przykazań (w sensie dobrych uczynków) i zapewniają, że dzięki temu uczący się osiągnie życie wieczne. 2 ) hawdala הבדלה. rabini ustalili, tak z niczego, że tora nakazuje czynienie rytuału hawdali, to jest rozdzielenia, odznaczenia mijającego czasu soboty od nadchodzącego czasu powszedniego (czy też innego niesobotniego). tyle że w całej torze mojżeszowej nie ma o tym ani słowa. 3 ) ad lo jada עד לא ידע to takie zaklęcie na święto purim. chociaż nie ma o tym mowy w księdze estery מגילת אסתר, to rabini zalecają, żeby w czasie święta upić się, nie do nieprzytomności, do chwili, kiedy nie można już odróżnić mordechaja od hamana. 4 ) ssanie narządu płciowego męskiego niemowlęcia, siusiaka מציצת איבר מינו של הילד. chodzi o wysysanie krwi po odcięciu napletka. to jest przykazanie, nakaz talmudyczny. ale w torze nie ma nawet aluzji do tego nakazu rabinicznego niehigienicznego. 5 ) przykazania dodatkowe. ustalone przez rabinów w imieniu boga samego: tałes טלית, obmywanie rąk נטילת ידיים, zapalanie świec הדלקת נרות , wydzielanie części chały dla kapłana הפרשת חלה. i ustalili jeszcze, że trzeba błogosławić boga setką błogosławieństw dziennie! 6 ) przykazania przeciw kobietom הלכות נגד נשים. rabini ustalili, że kobietom nie wolno być świadkiem, pomimo, że biblia naucza akurat odwrotnie. bez żadnej argumentacji w biblii, rabini ustalili, że nie wolno mężczyźnie iść za kobietą, tylko przed nią. 7 ) dzieci ילדים. chociaż nie ma biblijnego usprawiedliwienia, to według halachy הלכה (prawa) każdy mężczyzna winien spłodzić przynajmniej dwójkę dzieci – chłopca i dziewczynkę. 8 ) cztery kieliszki ארבע כוסות. mędrcy wyjęli z kontekstu księgi przysłów 23, 31, i ustalili nowe przykazanie, spoza tory, że każdy winien (nawet dzieci) wypić cztery kieliszki wina w wieczór pesachowy.
- mit tory ustnej (43) – niezłomna tradycja
twierdzenie 43 (12) siła tradycji – wpływ psychologiczny כוחה של מסורת – השפעה הפסיכולוגית. jak piszą eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה), kiedy rabin akiva ukuł to wyrażenie - מָסֹרֶת, סְיָג לַתּוֹרָה masoret sejag latora – tradycja to ogrodzenie dla tory, wątpliwe, że zakładał jaki wpływ będzie miała tradycja na przyszłe pokolenia. tysiące lat władztwa halachy w świecie żydowskim zdołało, niemal całkiem wymazać z judaizmu wpływy wszelkich innych nurtów w okresie drugiej świątyni. dwa tysiące lat temu sekta faryzeuszy פרושים peruszim, zawładnęła światem żydowskim i odtąt judaizm utożsamiany jest z tradycją rabiniczną w pełnym zakresie przepisów i praw (halach), symboli i zwyczajów. nie pomagają logiczne argumenty, dowodzące że nie ma żadnej tory ustnej, powiedzianej na głos z nieba na górze synaj. już dwa tysiące lat tradycja ta psychologicznie związana jest z duszą żydowską, z gruntownym praniem mózgu, czy jak to określa psychologia – efektem potwierdzenia. czyli, nieważne jakie są fakty, człowiek przekonuje sam siebie, że winien wierzyć, nawet jeśli okazuje mu się fakty tej wierze przeczące. naród żydowski tkwi w tej tradycji i najwyraźniej trudno mu się od niej uwolnić.
- mit tory ustnej (42) – bóg zdegradowany
twierdzenie 42 (11) jak mędrcy pomniejszyli boga i anulowali poleganie na zjawiskach nadprzyrodzonych - כיצד גימדו חז"ל את אלוהים וביטלו את ההסתמכות על העל-טבעי. autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) piszą, iż ateizm lekceważy istnienie boga i jak na ironię, tak samo działa rabiniczna halacha הלכה. rabini jeszcze używają pojęć ze świata wiary, ale bóg już nie robi nic, także dlatego, że rabini mu nie pozwalają. halacha opiera się na orzeczeniach (פסיקות psikot) rabinów i wyklucza elementy nadprzyrodzone i boskie. w ten sposób i ateizm i halacha rabiniczna to światopogląd całkiem ludzki (הומניסטית humanistit). tylko że halacha jest bardziej sofistykowana, bo mimo iż usunęła boga z gry, to używa zasobu słów biblijnych i religijnych (sic!), pozwalających jej wyznawcom poruszać się „bez” i czuć się „z”. a oto trochę przykładów tej ateistycznej rewolucji mędrców, która pozwoliła im ugruntować swą pozycję kosztem boga. 1 ) anulowanie ducha świętego – ביטול רוח הקודש 2 ) anulowanie prorokowania – ביטול הנבואה 3 ) anulowanie podlegania zjawiskom nadnaturalnym – ביטול התלות בעל-טבעי 4 ) zamienienie boga w szeregowego ucznia jeszywy – חפיכתו של אלוהים לתלמיד ישיבה מן השורה. mędrcy twierdzą, że bóg zakłada tefilin i modli się oraz że uczy się gemary w jeszywie. (to znaczy uznaje wyższość rabinów nad nim). 5 ) rabini koronowali siebie na pełniących obowiązki boga – הרבנים העתירו את עצמם לממלאי מקומו של אלהים (foto: bóg uczy się u rabinów. jw.org)
- mit tory ustnej (41) – talmud mniej znany
twierdzenie 41 (10) jest zbiorem perełek tory ustnej – jak piszą autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי). w tym rozdziale przytaczają dwadzieścia cztery takie perełki, a my przytaczamy dziesięć z nich: 1 ) mędrcy (chanina i oszaja) stwarzali trzyroczne cielę i jedli je na wieczerzę (sobotnią). חז"ל בוראים עגלה לארוחת ערב 2 ) zohar: istnieje dwóch bogów – jeden płci męskiej, drugi żeńskiej. הזוהר: קיימים שני אלוהים – האחד זכר והשני נקבה. 3 ) zaleca się uprawiać stosunki płciowe o północy, bo o tej porze bóg spółkuje ze szechiną. מומלץ לקיים יחסי מין בחצות כי זו השעה שבה הקב"ה מקיים תשמיש עם השכינה. 4 ) kain i abel urodzili się natychmiast po zakończeniu spółkowania adama i ewy. קין הבל נולדו מייד בתום ההזדווגות של אדם וחוה. 5 ) ewa spała z wężem i tak narodził się kain. חווה שכבה עם הנחש וכך נולד קין 6 ) mężczyzna spółkujący z martwym wołu nie podlega karze. גבר השוכב עם בהמה מתה פטור מעונש 7 ) cała woda na świecie raz do roku zamienia się w krew. כל המים בעולם נהפכים לדם פעם בשנה 8 ) kto wkłada swój organ płciowy do swego tyłka, jest winny podwójnie.איבר מינו לישבנו שלו מתחייב פעמיים המכניס 9 ) bóg uczy się w jesziwie i powtarza lekcje mędrców. אלהים לומד בישיבה ומשנן משניות חז"ל 10 ) wdowie nie wolno hodować psa. אסור לאלמנה לגדל כלב
- mit tory ustnej (40) – dumny czysty rasizm
twierdzenie 40 (9) – גזענות התורה שבעל-פה rasizm tory ustnej. odnoszenie się mędrców (חז"ל chazal) do gojów wynika ze strachu zmieszanego z pogardą - piszą autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי). struktura klasowa judaizmu halachicznego uczyniła z niego społeczeństwo w społeczeństwie, z nieprzeniknionymi granicami etnicznymi między żydami a gojami (czytaj: nieżydami). nienawiść halachy rabinicznej do gojów i stosunek talmudu do nich (gojów, czytaj: narodów) podsycały antysemityzm, a to z powrotem objawiało się pętlą wzajemnej wrogości. tora pisana zakazuje gnębienia cudzoziemca (גר osiedleniec) zamieszkałego wśród hebrajczyków (kpł 19,33), a księga ezechiela (47,22) nakazuje przyznać osiedleńcom dziedzictwo. ale mimo to u mędrców czytamy na przykład, że kto okrada goja nie płaci za to (rambam), albo że takich co nie przyjmą siedmiu przykazań noego, można zabić i ukraść im wszystkie pieniądze. z chrześcijanami się nie zadawać, wina, które dotknął goj, pić nie wolno. gojowi, który zajmuje się torą należy się śmierć. oszczędzimy naszym czytelnikom większości przykładów cytowanych przez bara i brosziego, poprzestając tu na jeszcze jednym cytacie rabina, czyli tekstu spoza tory. rabin josi mizrachi יוסי מזרחי twierdzi, że jest wielka różnica między nasieniem żyda i goja. nasienie żydowskie rodzi na świat czyste dusze i to jest wielka świętość, bo jesteś wspólnikiem boga w dziele stworzenia. a dusza goja stoi w hierarchii o wiele niżej.
- mit tory ustnej (39) – mięso z mlekiem
twierdzenie 39 (8) – כשרות בשר בחלב koszerność mięsa w mleku. słynny biblijny cytat לֹֽא־תְבַשֵּׁ֥ל גְּדִ֖י בַּחֲלֵ֥ב אִמּֽוֹ nie gotuj koźlęcia w mleku matki jego (wj 23,19) w ciągu pokoleń posłużył do zbudowania mnóstwa zasad (halach הלכות) i praw (דינים dinim), które razem tworzą pojęcie koszerności (כשרות), a w szczególności nie łączenia mięsa z mlekiem. rabiniczny świat koszerności - piszą autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) – obraca między trzema a czterema miliardami szekli (שקלים szkalim) rocznie, strzegąc najważniejszego przepisu halachicznego, opartego na tym fragmencie. tylko, że w przeciwieństwie do rabinicznej tradycji, w całej torze nie ma żadnego zakazu jedzenia mięsa razem z mlekiem. mędrcy (חז"ל chazal) mówią, że fakt iż cytat ten pojawia się w torze trzy razy (wj 23,19, 34,26 i pwt 14,21) świadczy, iż dotyczy on kolejno zakazu: jedzenia, przyjemności i gotowania, a nadto orzekli, że chodzi nie tylko o koźlę, ale o całe koszerne bydło. eitan bar i golan broszi omawiają też inne szczegóły tej kwestii, a na koniec pytają dlaczego bóg nie zabronił wprost i po prostu gotowania mięsa w mleku, albo jedzenia mięsa z mlekiem? dlaczego tylko gotowania koźlęcia w mleku matki jego? w biblii fragment ten pojawia się w kontekście ofiarowania pierwocin i składania ofiar. bóg przekazał hebrajczykom ziemię z powodu niegodziwości pogan i ostrzegł przed naśladowaniem ich rytów pogańskich. część tych rytualów to było ofiarowanie pierwocin, składanie ofiar i gotowanie koźlęcia w mleku matki jego. i tak okazuje się, że nie chodziło o zakaz jedzenia cheesburgerów, tylko zakaz obcych kultów i przesądów (אמונות טפלות emunot tfelot).
- mit tory ustnej (38) – kobietę nawet batem gdy trzeba
twierdzenie 38 (7) מעמד האישה בתורה שבעל-פה status kobiety w torze ustnej. dzisiaj rabini usiłują dopasować swą naukę do ducha czasu i czasami mówią pozytywnie o kobietach oraz ich statusie. w większości nie ośmielają się cytować obrzydliwości, jakie zapisali w swoim czasie mędrcy świętej pamięci. autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) piszą, że według talmudu kobieta ma być שפחת המין seksualną niewolnicą swego męża, a te które odmawiają, należy traktować nawet batem. rambam רמב"ם nawet stwierdza, że wszystko, co mąż chce robić z żoną, to robi. nawet rozmawiać z kobietą za dużo nie ma co. autorzy książki przytoczyli wystarczająco dużo przykładów poniżającego odnoszenia się do kobiet przez mężczyzn tak w talmudzie, jak obecnie. kobietom nawet nie wolno przytyć, bo mężowie mają alergię na tuszę żony, więc żona musi walczyć z zachciankami, bo to niszczy mir domowy שלום בית szlom bait. a ta, która straciła dziewictwo jest jak zużyta butelka po coca coli.
- mit tory ustnej (37) – za dużo tor
twierdzenie 37 (6) איזו תורה שבעל-פה? על בעיית נוסחי המשנה השונים – która tora ustna? o kwestii różnych wersji miszny. rabini twierdzą, że prawa miszny przechodziły z pokolenia na pokolenie, począwszy od mojżesza na synaju, a kończąc na mędrcach talmudu. ale autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) –– pytają, o którą misznę (to jest torę ustną) im chodzi. wprawdzie wielu sądzi, że istnieje jedna i jedyna tora ustna, ale badania wykazały, że istnieją co najmniej trzy antyczne rękopisy tory ustnej, trzy sprzeczne wielokrotnie ze sobą, różne wersje. profesor szymon szarwit שמעון שרביט wylicza te dokumenty: 1) rękopis kaufman קאופמן z XI lub XII wieku z włoch. 2) rękopis parma a פארמא א' z XI albo XIII wieku z włoch. 3) rękopis lejden ליידן z XIV wieku z grecji. profesor szarwit wykazuje liczne między nimi różnice w wokalizacji, w ortografii i w znaczeniu. profesor israel cwi feintuch ישראל צבי פיינטוך twierdzi, że farma i kaufman różnią się wielokrotnie. podobnie twierdzi profesor mosze ben aszer משה בן אשר (język, idea i forma). profesor dawid rozental דוד רוזמטל twierdzi, że w ogóle nie można dojść, która wersja jest źródłowa, a która wtórna. autorzy książki przytaczają jeszcze wiele innych nazwisk i przypadków niezgodności między wersjami owych tor ustnych. (foto: rękopis parma)
- mit tory ustnej (36) – spór: kto wie lepiej
twierdzenie 36 (5) שלושת אלפים הלכות שנשתכחו שוללים את התורה שבעל-פה trzy tysiące zapomnianych praw neguje torę ustną. rabini mówią, że talmud dowodzi, że po zburzeniu drugiej świątyni torę ustną spisano w obawie, by nie została zapomniana. chociaż rabin chanina חנינא chwalił się, że może całą torę ustną za pomocą swej kazuistyki פלפול pilpulu, przywrócić bez trudu. eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) – autorzy omawianej tu książki – pytają, skoro tak, to po co spisywać torę ustną? ponadto, mówi się, że otniel ben kenaz עתניאל בן קנז już zdołał to zrobić za pomocą kazuistyki. dlaczego zatem chanina i koledzy nie zrobili tego w okresie drugiej świątyni בית שני bait szeni? przecież talmud wspomina, że po śmierci mojżesza משה mosze zapomniano trzech tysięcy przepisów הלכות halach, siedmiuset kwestii wątpliwych jeszuy ben nuna ישוע בן נון i jego trzystu halach. na co rabini czekali aż do drugiej świątyni? no i skoro tak szybko już za mojżesza zapomnieli trzech tysięcy halach, to co działo się później? mówiąc w skrócie, każdy, kto włoży głowę między karty historii – piszą bar i broszi - odkryje, że w porównaniu z twierdzeniami współczesnych rabinów o jednolitej torze ustnej przed dwoma tysiącami lat, prawda była dokładnym przeciwieństwem jednolitej tradycji. doszło do ostrej, a nawet gwałtownej debaty między trzema różnymi tradycjami w judaizmie, głównie między saduceuszami (צדוקים cadokim) i faryzeuszami (פרושים peruszim), a każda grupa twierdziła, że boska prawda jest po jej stronie. (foto: bibliawobrazach . pl)
- mit tory ustnej (35) – kamienie zamiast tory
twierdzenie 35 (4) האורים והתומים שוללים את התורה שבעל-פה urim we tumim zaprzeczają istnieniu tory ustnej. piszą autorzy omawianej tu książki, eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה), że w pięcioksięgu kilkakrotnie opisano przypadki, gdy mojżesz משה mosze i aaron אהרון aharon musieli słuchać boga, bo nie wiedzieli jak postąpić. gdyby bóg przekazał mojżeszowi torę ustną, to nie musiałby już nic objaśniać. nadto, bóg dostarczył kapłanom dodatkowe narzędzie, gdy ich prowadził i gdy doszli do ślepego zaułka. nie torę ustną, tylko urim i tumim, biały i czarny kamień, które udzielały odpowiedzi na trudne kwestie. a zatem, nikt nie posiadał tory ustnej, bo jej nie było. (foto: kapłan z napierśnikiem, gdzie miałyby być owe kamienie. kościół ballymote, irlandia)
- mit tory ustnej (34) – koheni bez tory ustnej
twierdzenie 34 (3) הכהונה שוללת את התורה שנעל-פה kapłaństwo zaprzecza istnieniu tory ustnej. jak piszą autorzy omawianej tu książki, eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה), gdyby ustna tora była przekazywana obok tory pisanej, musiałaby być przekazywana kapłanom כהנים kohenom. ale oni nie tylko nigdy jej nie zaakceptowali, ale wystąpili przeciwko niej, twierdząc, że to wymyślone przez faryzeuszy oszustwo. profesor(ka) rachel elior z uniwersytetu hebrajskiego twierdzi, że tylko spisana tora została dana lewickim kapłanom z nieba [nasza uwaga: to mówi kobieta nauki?] i oni byli odpowiedzialni za jej nauczanie i przekazywanie ludowi. josef ben matatiahu יוסף בן מתתיהו: faryzeusze dali ludowi pewne prawa z tradycji przodków, które nie były zapisane w torze mojżesza, i z tego powodu sekta saduceuszy je odrzuca, twierdząc, że tylko to, co jest napisane, powinno być uważane za prawa, a tych z tradycji przodków – nie ma obowiązku dochowywać.
- mit tory ustnej (33) – talmud i masakra
twierdzenie 33 (2) סתירה בין התורה שבעל פה לבין המדע istnieje sprzeczność między torą ustną a nauką. rabin אפרים כחלון efraim kachlon uważa, że nauka, częstokroć opiera się na domysłach, a on oraz inni rabini są nauką zaawansowaną nie w domysłach, tylko w nauce ścisłej, w dokładności żydowskiej, która udowodniła wszystkim narodom, że jest tradycją najdokładniejszą, co widać w literaturze rabinicznej. autorzy omawianej tu książki, eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) pytają czy z punktu widzenia naukowego tak jest naprawdę i podają różne przykłady z talmudu. 1 ) rabin gamaliel posadził dwie kobiety na beczce wina i stanął przed nimi z odsłoniętym penisem, a potem powąchał usta obu kobiet. usta dziewicy były bez zapachu, a tej drugiej pachniały winem, które było pod nią (!) 2 ) talmud uczy, że smarowanie oczu krwią nietoperza leczy z różnych chorób, to dlaczego dzisiaj nie takich maści? 3) według talmudu dźwięk grzmotu to tarcie chmur o gwiazdy, albo że piorun rozbija bryły lodu itp., ale tak naprawdę to wynik rozszerzania się i kurczenia powietrza. 4 ) jakiś rabin twierdził, że kury nie mają płuc. dziś wiadomo, że to niemożliwe. 5 ) według talmudu wszy powstają z ludzkiego potu, z mięsa albo starych ubrań, ale dzisiaj nie trzeba nikomu tłumaczyć prawdy. 6 ) talmud uczy, że istnieje rodzaj myszy, która jest w połowie mięsem, a w połowie ziemią. bez komentarza. 7 ) według talmudu z pazurów kota, wilka i lwa pochodzi jad, który może kalać koszerne zwierzęta. ale te zwierzęta tak naprawdę w ogóle nie mają jadu. przykładów jest dużo dużo więcej, ale poprzestańmy na tym. (foto: uczą się dzieci żydów jemeńskich)