komentarz do tory (11) spryt i nepotyzm
wajigasz וַיִּגַּ֨שׁ podszedł (בראשית bereszit, rdz. 44,18-47,27)
smutny to fragment tory. głód הָרָעָ֖ב haraáw dręczy sąsiednie kraje i sam egipt מִצְרָ֑יִם micrajim, ale tu rządzi józef יוסף josef, który 45,18 dba o swoją rodzinę i sprowadza ją do egiptu, czyli hebrajczycy 46,4 emigrują za chlebem. akt opuszczania kraju izraela określany jest w judaizmie i kulturze hebrajskiej jako zejście, a przyjazd do niego to wejście, znaczy, że pobyt w izraelu jest lepszy i nobilitujący. józef osiedlił ojca i braci 47,11 בְּמֵיטַ֥ב הָאָ֖רֶץ bemeitáw haarec, w najlepszej części kraju, i 47,12 utrzymywał wszystkich od ojca po dzieci sw