tora תורה - pięć pierwszych ksiąg biblii. fragment tory 49. ki tecé כי תצא (pwt. 21,10-25,19).
21,10-14 (do kobiety, którą jako niewolnicę wziąłeś za żonę לָקַחְתָּ֥ לְךָ֖ לְאִשָּֽׁה lakachta lechá leiszá, po zabiciu jej bliskich, możesz się zbliżyć po miesiącu יֶ֣רַח יָמִ֑ים jerách jamím jej opłakiwań).
21,18-21 syna nieposłusznego בֵּ֚ן סוֹרֵ֣ר ben sorér i krnąbnego מוֹרֶ֔ה moré – ukamienują ludzie z jego miasta kamieniami (!) רְגָמֻ֠הוּ כׇּל־אַנְשֵׁ֨י עִיר֤וֹ בָֽאֲבָנִים֙ ragamuhú kol-anszej iró baawaním.
21,22-23 winnego skazałeś na śmierć i powiesiłeś na drzewie תָלִ֥יתָ אֹת֖וֹ עַל־עֵֽץ talita otó al-ec – tego dnia pochowacie go תִּקְבְּרֶ֙נּוּ֙ בַּיּ֣וֹם הַה֔וּא tikberú bajóm hahú.
22,4 nie możesz zlekceważyć לֹ֥א תוּכַ֖ל לְהִתְעַלֵּֽם lo tuchál lehitalém – zaopiekuj się nią i oddaj.
22,5 nie będzie stroju męskiego na kobiecie לֹא־יִהְיֶ֤ה כְלִי־גֶ֙בֶר֙ עַל־אִשָּׁ֔ה lo ihijé kli-gewer al-iszá – i nie założy mężczyzna sukienki kobiety וְלֹא־יִלְבַּ֥שׁ גֶּ֖בֶר שִׂמְלַ֣ת אִשָּׁ֑ה welo-ilbász gewer simlát iszá.
22,6-7 gdy podbierasz jajka z gniazda to nie zabieraj matki z dziećmi לֹא־תִקַּ֥ח הָאֵ֖ם עַל־הַבָּנִֽים lo-tikách haém al-habaním.
22,8 budując dom, na dachu zrób ogrodzenie, byś nie był winien krwi - לֹֽא־תָשִׂ֤ים דָּמִים֙ בְּבֵיתֶ֔ךָ lo-tasím damím bewejtechá.
22,10 nie orz wołem i osłem razem לֹֽא־תַחֲרֹ֥שׁ בְּשׁוֹר־וּבַחֲמֹ֖ר יַחְדָּֽו lo-tacharósz beszór-uwachamór jachdáw.
23,1 nie poślubi człek żony swego ojca לֹא־יִקַּ֥ח אִ֖ישׁ אֶת־אֵ֣שֶׁת אָבִ֑יו lo-ikách isz et-eszet awíw.
24,1-4 kto raz żonie swej - napisał list rozwodowy כָ֨תַב לָ֜הּ סֵ֤פֶר כְּרִיתֻת֙ katáw la sefer kritát - nie poślubi tej kobiety ponownie.
24,10 kto przyjdzie do bliźniego zabrać zastaw – na zewnątrz poczeka בַּח֖וּץ תַּעֲמֹ֑ד bachúc taamód.
24,11 ubogiemu zwrócisz zastaw przed zachodem słońca כְּב֣וֹא הַשֶּׁ֔מֶשׁ kewó haszemesz.
25,1-4 nie zawiążesz pyska wołowi młócącemu לֹא־תַחְסֹ֥ם שׁ֖וֹר בְּדִישֽׁוֹ lo-tachsóm szor bediszó.
25,5-10 jeśli brat nie zeche wziąć żony po zmarłym bracie, ta - plunie mu w twarz וְיָרְקָ֖ה בְּפָנָ֑יו wejarká befanaw.
25,11-12 kobiecie która dotknie genitalii rozdzielając kłócących się – odetniesz rekę וְקַצֹּתָ֖ה אֶת־כַּפָּ֑הּ wekacotá et-kapá.
25,14 nie będziesz miał w domu miary i miary, dużej i małej - אֵיפָ֣ה וְאֵיפָ֑ה גְּדוֹלָ֖ה וּקְטַנָּֽה׃ ejfá weejfá gdolá uktaná.
25,19 wygładzisz pamięć (narodu) amaleka spod nieba, nie zapomnij תִּמְחֶה֙ אֶת־זֵ֣כֶר עֲמָלֵ֔ק מִתַּ֖חַת הַשָּׁמָ֑יִם לֹ֖א תִּשְׁכָּֽח timché et-zecher amalék mitáchat haszamájim, lo tiszkách.
mesilát jeszarím מסילת ישרים – dzieło chaima moszego (mojżesza) luzzato (1707-1746, poświęcone moralności i etyce, opublikowane w 1740, stało się wkrótce jednym z głównych tekstów studiowanych w uczelniach ruchu musaryzmu מנועת מוסר w europie wschodniej. po polsku w tłumaczeniu z angielskiego andrzeja borowskiego, wydał w 2005 pardes lauder). w tym odcinku ostatnia z cech, wymienianych przez luzzato.
świętość הקדושה hakduszá – oderwanie od życia ziemskiego i nabycie wszystkich poprzednich cech, którymi są: czujność, gorliwość, nieskazitelność, oderwanie, czystość, pobożność, pokora, bojaźń grzechu.
jezus ישוע (łk 9,48) najmniejszy pośród was ten (jest) wielki הַקָּטֹן שֶׁבְּכֻלְּכֶם הוּא הַגָּדוֹל hakatán szebekulchém hu hagadól.