w pierwszym rozdziale książki מיתוס התורה שבעל פהmit tory ustnej, jej autorzy, איתן בר eitan bar i גולן בשורי golan broszi, mówią o prawie rabinicznym (halasze – הלכה), o kwestii tory pisanej wobec tory ustnej i zaznaczają, że nieznający historii przeciętny żyd, bez świadomości historii, odnosi się do tekstów rabinów jak do samej „tory” i nic nie wie o różnicy między torą pisaną a torą ustną. cytują wypowiedź awigdora szinana אביגדור שנאן - profesora uniwersytetu hebrajskiego, że cała literatura pobiblijna – miszna, talmud, modlitewnik סידור תפילה, midrasze, przekłady biblijne, to wszystko, co nazywa się literaturą mędrców ספרות חז"ל, literaturą rabiniczną – właśnie to jest fundamentem judaizmu, a nie biblia תנ"ך tanach. na przykład, piszą, że według biblii żydem jest się po ojcu, ale według rabinów – po matce.
rabini twierdzą, że tory pisanej nie da się przestrzegać bez tory ustnej. na przykład tora zabrania pracy w sobotę. i już. ale to rabini objaśniają dziś, co to znaczy praca. cała tora ustna zamienia rabinów w posłańców halachy i twórców nowych przykazań. rabini wyjaśniają, że ich kompetencje są wynikiem samoograniczenia się boga i nie ingerowania w procesy halachiczne. a więc, co to jest tora ustna? to miszna, tosefta התוספתא, talmud, halacha, sentencje sądowe, agada, midrasz, księgi etyczne מוסר, a nawet to co mówi dzisiaj do rabina mądry uczeń jeszywy. w sumie jest to system prawny powiększający się nieustannie według zmieniających się okoliczności.
pojęcie tory ustnej nie było znane tysiąc piećset lat wcześniej, gdy pisano biblię i pojawia się dopiero w trzech jedynie traktatach talmudu babilońskiego (jerozolimskiego już nie). wcześniej o torze ustnej nie słyszał nikt. a jak mówią rabini, jest ona ważniejsza nawet od samej świątyni. kiedyś zaczynano uczyć tory dzieci od piątego roku życia, a dzisiaj od trzeciego.
co ciekawe jednak, że są dzisiaj rabini twierdzący, że właściwie obie tory nic nie łączy, istnieje między nimi wielki rozdźwięk i tora ustna wcale nie jest objaśnieniem tory pisanej.
(foto: aish co il)
