w ubiegłym tygodniu zamknęliśmy trzeci roczny cykl czytania tory. w pierwszym zauważyliśmy że z 613 przykazań zawartych w torze (obowiązują tylko żydów), zostało nam 184, które odnoszą się do relacji międzyludzkich i są warte naszej uwagi. w drugim cyklu skupialiśmy się na aspekcie moralno-etycznym tory. w trzecim cyklu inaczej niż w poprzednich, wyraziliśmy nasz komentarz do tory, jako źródła nauki i wzorca postępowania dzisiejszych pokoleń.
wszystko to odnosiło się do tory pisanej תורה שבכתב, tej, o której mówią, że bóg ją przekazał mojżeszowi. w obecnym cyklu zajmiemy się torą ustną תורה שבעל פה, tą, o której mówią, że bóg przekazał mojżeszowi mówiąc mu co i jak. tak twierdzą od dawna już rabini, którzy pojawili się po zburzeniu świątyni jerozolimskiej i po zaniknięciu funkcji kapłanów tej świątyni. wtedy to ówcześni mędrcy spisali komentarze do tory - misznę משנה i potem gemarę גמרה, co razem stanowi talmud, który ma być ową torą ustną, razem z licznymi komentarzami późniejszymi (też z midraszami agadami, czyli opowieściami mędrców), pisanymi właściwie do dzisiaj. jest to otwarty i nieustanny strumień spisywanej tory ustnej, będącej źródłem prawa – halachy הלכה, według której żyd winien postępować. tak więc, już nie sama tora, tylko komentarze do niej, praktycznie wszystko, co rabini wygłaszają w imię nauczania tory.
nasz nowy cykl opieramy na książce מיתוס התורה שבעל-פה mit tory ustnej. autorzy, איתן בר eitan bar i גולן בשורי golan broszi, odnoszą się do rabinicznych wypowiedzi. sprawdzimy, o co chodzi i czym jest judaizm rabiniczny w świetle tory ustnej.
