top of page

komentarz do tory (1) skłonność do zła

Zdjęcie autora: tomasz korzeniowskitomasz korzeniowski

Zaktualizowano: 10 paź 2021

w żydowskim roku 5780 (2019/20) czytaliśmy torę, by sprawdzić ile z zawartych w niej 613 przykazań możemy uznać za aktualne. uznaliśmy 184. nie wszystkie przykazania tory są dzisiaj spełniane, na przykład te dotyczące kultu świątynnego, wobec oczywistego faktu nieistnienia świątyni jerozolimskiej. jakkolwiek żydzi bogobojni tory nie poprawiają, wierząc, że któregoś dnia będzie ona znów w pełni aktualna.

w żydowskim roku 5781 (2020/21) czytaliśmy torę, badając, na ile jej przekaz moralno-etyczny wciąż pozostaje aktualny. świat zrobił postęp również w kwestii etyki, a tora stała się w wielu przypadkach passé. trudno ją zaakceptować w całości, ale żydzi bogobojni stoją przy niej, bronią jej i komentują. dzisiaj również po to, by uzasadnić ich trwanie przy niej.

parszanút פרשנות to komentarz. paraszá פרשה to fragment tory na dany tydzień. pierwszymi komentatorami tego co w torze, byli chazál חז"ל czyli חכמינו זכרם לברכה chachmejnu zichram liwracha (dosłownie nasi mędrcy błogosławionej pamięci), to jest ci, którzy stworzyli misznę משנה i gemarę גמרה, stanowiące razem talmud תלמוד, co trwało do początków VI wieku n.e. byli to kolejno: pary uczonych זוגות zugót, tanaici תנאים tanaim, amoraici אמוראים amoraim, saworaici סבוראים saworaim. wszystkie hagady הגדות hagadót (legendy), i midrasze מדרשים midraszim (nauki) i późniejsze teksty, które tworzyli gaoni גאונים gaonim. potem działali tak zwani pierwsi ראשונים riszonim (lata 1000-1500), a obecnie ostatni אחרונים acharonim, którzy tworzą komentarze do tory od roku 1500 do dzisiaj.

w naszych komentarzach chcemy tylko ocenić aktualność i znaczenie tory dzisiaj.


bereszit בראשית na początku (bereszit, rdz 1,1-6,8). jak powstał świat i człowiek? szukamy odpowiedzi poza biblią. 2,15 bóg umieszcza adama w ogrodzie rajskim גַן־עֵ֔דֶן gan eden i pozwala mu jeść wszelkie owoce, za wyjątkiem owoców z drzewa (piela): poznania dobra i zła עֵ֗ץ הַדַּ֙עַת֙ ט֣וֹב וָרָ֔ע ec hadaát tow wará, bo inaczej – mówi mu - śmiercią umrzesz מ֥וֹת תָּמֽוּת mot tamút – jak to biblia wdzięcznie ujmuje, a piela: umrzesz bez ratunku.

brat kain קַ֔יִן zabija brata abla הָ֑בֶל, którego imię jest hewel, czyli nicość, i tego słowa użyje później kohelet, pisząc, że wszystko jest hewel hawalim samą nicością.

3,12 człowiek skarży na kobietę, że to ona mu dała ten zakazany owoc, zamiast jej bronić. oboje wylatują z raju i zaczynają ciężko pracować, pojawiają się dzieci.

zjedzony mimo zakazu owoc, pochodził z drzewa poznania dobra i zła. pewnie dlatego jest w człowieku skłonność do dobra יצר הטוב jécer hatów i skłonność do zła יצר הרע jecér hará, z przewagą tej drugiej.

32 wyświetlenia0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comentarios


© hebrajska kafé projekt | hebrajskakafe@gmail.com

Klauzula informacyjna RODO w zakresie przetwarzania danych osobowych

1. Administratorem danych osobowych jest HEBRAJSKA KAFE PROJEKT TOMASZ KORZENIOWSKI z siedzibą we Wrocławiu (54-066), ul. Piwowarska 9/16, NIP 6871333133. Tel. +48798866952. Adres email: hebrajskakafe@gmail.com

2. Przekazane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji usług, obsługi zgłoszeń i udzielania odpowiedzi na zgłoszenia;

3. Kategorie danych osobowych obejmują m.in. imię i nazwisko, numer telefonu, adres e-mail, adres, dane dedykowane do procesu/usługi/projektu;

4. Państwa dane osobowe będą przechowywane przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że Pani / Pan wyrazi sprzeciw wobec przetwarzania danych;

5. Państwa dane nie będą przekazywane do państwa trzeciego ani organizacji międzynarodowej;

6. Posiadają Państwo prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;

7. Mają Państwo prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, gdy uznają Państwo, iż przetwarzanie Państwa danych osobowych narusza przepisy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1000) lub przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 119, str. 1);

8. Dane udostępnione przez Panią/Pana nie będą podlegały zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji oraz profilowaniu.

9. Dane pochodzą od osób, których dane dotyczą.

10. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne.

bottom of page