wajechi וַיְחִ֤י żył (בראשית bereszit, rdz. 47,28-50,26).
ostatni fragment księgi bereszit, właściwie zawiera tylko błogosławieństwa jakuba dla swych dzieci, a wśród nich takie passusy (w przekładzie marka pieli), jak jehuda (juda) 49,8 trzymający wrogów za kark, dan, który 49,17 ma być wężem i żmiją kąsającą jeżdźca, by pomścić swój naród, a biniamin to wilk drapieżny, pożerający i rozszarpujący.
także w dzisiejszych czasach, kiedy patrzymy na ten świat, to są bardzo użyteczne błogosławieństwa, by rozprawiać się z wrogami wszelkiego rodzaju. rozprawiać radykalnie i skutecznie. ale dzisiaj przynajmniej trzeba zachować jakieś pozory moralności, okazać litość i miłosierdzie i tym podobne. zatem trzeba to przesłanie ucywilizować i uczynić spójnym z nową moralnością. nauczyć ludzi innych reakcji, powstrzymywania i niszczenia złych emocji. wczoraj, 17 grudnia 2021 odbywał się pogrzeb ucznia jeszywy w izraelu, zastrzelonego dzień wcześniej, najprawdopodobniej przez wroga żydów i dały się tam podczas pochówku słyszeć wołania: נקמה! נקמה! nekamá! nekamá! zemsta! zemsta! – i tak gwałt się gwałtem odciska, idąc w nowy świat ścieżką starożytnych błogosławieństw.