co to jest żydowska etyka wojskowa אתיקה צבאית יהודית? w kolejnych postach omawiamy zawartość książki, której autorami są ido rechnic עדו רכניץ oraz eleazar goldsztajn (goldstein) אלעזר גולדשטיין: żydowska etyka wojskowa אתיקה צבאית יהודית, wydanej w izraelu w 2013 roku.
książkę otwierają przedmowy dwóch rabinów (יעקב אריטל jaakow ariel i אברהם גיסר awraham giser) oraz przedmowa autorów książki. dowiadujemy się z nich, że żydowska etyka wojskowa swoje źródła bierze z biblii i że dwa tysiące lat wygnania sprawiły, że ż.e.w. nie mogła rozwijać się w sposób naturalny. już w czasach mędrców talmudycznych żydzi nie byli panami samych siebie i dlatego nie pojawiały się w judazmie kwestie etyki wojskowej.
a teraz – pisze rabin jaakow ariel - teraz spoczywa na nich wielkie zadanie, by odtworzyć zapomniane prawa, bo inaczej nasze wojsko może się pomieszać z obcymi (!), które nie tylko że nie są nasze, to czasem prezentują stanowisko odwrotne od naszego. wprawdzie kultura zachodnia czerpała z wartości etycznych naszych praw, ale one zmieniły się nie do poznania. trzeba więc to, co z tory, oczyścić i przywrócić do źródła. ważne to nie tylko dla żołnierzy-wojowników, ale i dla wojowników tory w świecie duchowym.
cahal (wojska obrony izraela צה"ל) od swego początku zajmował się etyką walki. co wolno, czego nie wolno, co jest etyczne a co nie jest. już w biblii są odniesienia do kwestii wojennych. z jednej strony wojna może ona dobrym uczynkiem (micwą מצווה), a z drugiej biblia ogranicza stosowanie przemocy wojennej. żydowska etyka zatem mówi, że także w czasie wojny, a nawet przede wszystkim w czasie wojny – piszą autorzy - należy używać wysokich standartów moralnych.
w 1994 po raz pierwszy opublikowano dokument „duch cahalu” (רוח צה"ל), zwany też etycznym kodem cahalu, gdzie napisano, że duch cahalu czerpie z: 1 ) tradycji cahalu, 2 ) tradycji państwa izraela, 3 ) tradycji narodu żydowskiego, 4 ) uniwersalnych wartości etycznych. jednocześnie profesor asa kaszer אסא כשר opublikował książkę etyka wojskowa אתיקה צבאית; gdzie umieścił tło i komentarze do tego dokumentu. jego książka opiera się głównie na wartościach uniwersalnych w duchu filozoficzno-moralnym i tylko trochę wspomina tradycję cahalu i tradycję żydowskiego narodu w swej historii.
omawiana tu książka, koncentruje się na bogatej tradycji różnych wartości narodu żydowskiego i składa się z dwóch części: 1 ) żydowskie spojrzenie na książkę „duch cahalu”. 2 ) śledzenie wybrane kwestii przez konfrontację asymetryczną wobec spojrzenia żydowskiego. a szczegóły, już w kolejnych postach.
(foto: fragment okładki omawianej książki)
