top of page

2020-08-26 izrael czyli

gdy w roku 70 rzymianie zburzyli żydowską świątynię w jerozolimie, a samych żydów ostatecznie ale i nie wszystkich, wygnali w 135 roku. ci, co zostali i trwali zawsze, choćby tylko garstka, już nie mieli państwa, które istniało w różnych postaciach tysiąc lat. odtąd, przez kolejne dwa tysiące lat, żydów widziano na całym świecie. aż, 14 maja 1948, w tym samym miejscu, ustanowili kolejne państwo. żydowskie, choć mieszkają w nim też inne nacje, i choć istnieją w nim też inne religie, to jest państwo judaizmu. nadali mu nazwę „państwo izraela” (nie państwo izrael), od imienia jaakowa (jakuba), syna icchaka (izaaka), który otrzymał ten przydomek – israél, a jego dwunastu synów to początek narodu i państwa w ziemi owego izraela, obiecanej przez boga, którą żydzi musieli sobie podbić sami. obecne terytorium państwa izraela, to tylko część tych terenów. samo państwo nie jest jednomyślnie uznawane przez opinię światową i ma wrogów w większości państw arabskich, też w swoich sąsiadach-domownikach, którzy rozpoczęli pierwszą wojnę w dzień po ustanowieniu izraela, bo nie przyjęli propozycji onz, aby były obok siebie dwa państwa, żydowskie i arabskie.

państwo izraela to narodowa siedziba żydów i dziejowy akt sprawiedliwości. żydzi wrócili do siebie, ale tu już byli arabowie, którzy tej sprawiedliwości nie chcą uznać i stąd problem. czują się krzywdzeni przez żydów i reagują terrorem i walką i stąd kolejny problem. w samym społeczeństwie izraelskim też nie brak konfliktów i stąd następny problem, bo wprawdzie państwo zbudowali świeccy w większości syjoniści, to mieszkają w nim i domagają się dobrego traktowania żydzi, którzy tego państwa nie uznają, bo jako wierzący, czekają, aż przyjdzie mesjasz i on dopiero odbuduje prawdziwy izrael. wśród nich są ekstremiści, którzy nawet walczą przeciw państwu i wspierają arabów. oprócz konfliktu wierzących z niewierzącymi, istnieje szereg dalszych problemów tej mieszanki kulturowej, powstałej ze współdzielenia domu przez ludzi ukształtowanych pośród różnych kultur, od rosji, europy i ameryki, do afryki i azji.

prócz kultury, różnią się izraelscy żydzi też ideologiami i światopoglądami. izrael ma siedemdziesiąt twarzy, a może więcej. i na tej twarzy coraz wyraźniej widać grymas bólu społecznej i ekonomicznej nierówności.

to wszystko dzieje się w krajobrazie zieleni i pustyni, między morzami, na równinach i w górach, w okolicznościach przyrody często dech zapierających. jest co oglądać, czego słuchać i o czym czytać.

jednym z podstawowych fenomenów w kraju, to wspólny język hebrajski, który od czasów, gdy bóg stwarzał nim świat, a żydzi państwo – zamilkł na dwa tysiące lat diaspory. żydzi mówią językami. nawet je tworzą, a jidysz to jeden z nich, języków wygnania. tymczasem świat się zmienił, więc w izraelu językiem biblijnym potrząsnęli, dodali nowe słowa i zaczęli używać go poza modlitwą, w życiu codziennym, w pracy i na ulicy, a także w sztuce, na scenie, w literaturze. już (i tylko) ponad siedemdziesiąt lat żyje nowa kultura i nowy świat języka hebrajskiego, a jednocześnie jego użytkownicy żyją w świecie szerszym, w globalnej wiosce, izrael to nie getto, a raczej getto, w którym jedni zamykają się przed światem, a inni na niego otwierają. zawsze ktoś ciągnie za klamkę, gdy ktoś drzwi domyka. może to nie takie oczywiste, ale nowoczesne państwo izraela nie ma konstytucji, jak ma polska, czy usa. i kiedy ktoś jej chce, to ktoś mówi - przecież mamy torę.


 
 
 

Comments


© hebrajska kafé projekt | hebrajskakafe@gmail.com

Klauzula informacyjna RODO w zakresie przetwarzania danych osobowych

1. Administratorem danych osobowych jest HEBRAJSKA KAFE PROJEKT TOMASZ KORZENIOWSKI z siedzibą we Wrocławiu (54-066), ul. Piwowarska 9/16, NIP 6871333133. Tel. +48798866952. Adres email: hebrajskakafe@gmail.com

2. Przekazane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji usług, obsługi zgłoszeń i udzielania odpowiedzi na zgłoszenia;

3. Kategorie danych osobowych obejmują m.in. imię i nazwisko, numer telefonu, adres e-mail, adres, dane dedykowane do procesu/usługi/projektu;

4. Państwa dane osobowe będą przechowywane przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że Pani / Pan wyrazi sprzeciw wobec przetwarzania danych;

5. Państwa dane nie będą przekazywane do państwa trzeciego ani organizacji międzynarodowej;

6. Posiadają Państwo prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;

7. Mają Państwo prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, gdy uznają Państwo, iż przetwarzanie Państwa danych osobowych narusza przepisy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1000) lub przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 119, str. 1);

8. Dane udostępnione przez Panią/Pana nie będą podlegały zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji oraz profilowaniu.

9. Dane pochodzą od osób, których dane dotyczą.

10. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne.

bottom of page