2021-10-05 ludzie mówią

wzrusza ogromnie מרגש ברמות meragesz beramot.

słowo beramót ma kilka znaczeń. tu odnosi się do uniesienia.

2021-08-03 masoret meser musar

tradycja מסורת masoret (z rdzenia מס"ר przekaz rzeczy lub idei)

przekaz מסר meser (z rdzenia מס"ר)

etyka, moralność מוּסר musar (z rdzenia יס"ר cierpienie za grzechy)

(foto: e-vrit co il)

2021-08-01 modlitewnik katolicki  po hebrajsku dla rodziny  ספר תפילות קתולי בעברית למשפחה

książka ספר sefér

modlitwa תפילה tfilá lmn. תפילות tfilót

katolicki קתולי katoli

po hebrajsku בעברית beiwrít

rodzina משפחה miszpachá

dla ל le  (dla rodziny למשפחה lemiszpacha) 

(foto: modlitewnik wydany w 2015 przez the Saint James Vicariate)

mała mozaika hebrajska - słowniczek słów, pojęć, terminów, zwrotów, pojawiających się w tekstach naszego portalu

​

2020-10-19 wzgórze wiosny - tel awíw תל אביב | mała wycieczka w wielkim mieście - tiúl katán baír gdolá  טיול קטן בעיר גדולה | głos pokoju kol - haszalóm קול השלום | dżingel - zamrir זמריר | okręt pokoju - sfinát haszalóm ספינת השלום | imigranci - olím chadaszím עולים חדשים | dzień wszystkich świętych - jom kol hakdoszím יום כל הקדושים | rocznica - jom haszaná יום השנה | wspominienie - azkará אזכרה |oświecenie - haskala הסכלה | moralność, etyka - musár מוסר |rachunek duszy, sumienia - cheszbón hanefész חשבון הנפש

​

2020-09-19 kraj i państwo – haárec wehamediná הארץ והמדינה | kalendarz żydowski – luach szaná jehudí לוח שנה יהודי | jezus – jeszúa ישוע | betlejem - bet lechem בית לחם | świat – olám עולם | wszechświat – jekúm יקום | pokolenie – dor דור | czas – zman זמן | mojżesz – moszé משה | wiek – hameá המאה | zburzenie świątyni w jerozolimie – churbán bet hamikdasz biruszalajim חורבן בית המקדש בירושלים | mesjasz – maszíjach משיח | syjoniści – cijoním  ציונים| religijny – datí דתי | świecki – chiloní חילוני | gospodarz – baál habaít בעל הבית | dwa państwa dla dwóch narodów – sztej medinót lesznéj amím שתי מדינות לשני עים | arabowie – arawím ערבים | oferta – hecaá הצעה | wojna – milchamá מלחמה | tereny – sztachím שטחים | konflikt – sichsúch סכסוך | rabini i podwórka – rabaním wechacerót רבנים וחצרות | narody i religie – amím wedatót עמים ודתות | judaizm i reszta wiary – jahadút wesz’ár haemunót יהדות ושאר האמונות | według biblii – lefí hatanách לפי התנך | synowie jakuba – bnej jaaków בני יעקב | dwanaście plemion narodu izraela – sznaím asár sziwtéj israél שנים עשר שבטי ישראל | idee – raajonót רעיונות | trzecia świątynia – bet hamikdász haszliszí בית המקדש השלישי |  tablice dekalogu – luchót aseret hadibrót לוחות עשרת הדיברות | arka przymierza – arón habrít ארון הברית | meczet al-aksa – misgad al-akca מסגד אל-אקצא | świątynne wzgórze - har habaít הר הבית | ściana płaczu – hakótel hamaarawí (zachodnia ściana) הכותל המערבי | ludzie haanaszím האנשים | pod drzewkiem figowym – tachat ec teaná תחת עץ תאנה | popęd do dobra – jecer hatów יצר הטוב | popęd do zła – jecer hará יצר הרע |  zawód, profesja – mikcóa מקצוע | sfat ewer - język hebrajski שפת עבר | kultury i obyczaje – tarbujót weminhagim תרבויות ומנהגים| życie literackie i artystyczne – chajím sifrutiím weom anutiím חיים ספרותיים ואמנותיים | wywiad izraelski (dziennikarski) – reajón israeli (itonai) ראיון ישראלי (עתונאי) | moralność, etyka - musár מוסר | świat zewnętrzny – olám chiconí עולם חיצוני | świat wewnętrzny – olám pnimí עולם פנימי | tajemnice kabały – sodót hakabalá סודות הקבלה | nostalgie – gaaguím געגוים | świat się zmienia – haolám misztané העולם משתנה | pół bochenka - chací lechem חצי לחם | czapka głupka (kibucowa) kowa tembel כובע טמבל.

​

2020-09-07 czas elul (dni miesiąca elul) - zman elul זמן אלול | kultura hebrajska – tarbut iwrít תרבות עברית | talmud – talmud תלמוד | babiloński – bawlí בבלי | jerozolimski – jeruszalmi ירושלמי | rabin – raw רב | aszkenazyjski – aszkanazí אשכנזי | sefardyjski – sfaradí ספרדי | premier rządu – rosz hamemszalá ראש הממשלה | sądny dzień (dzień przebłagania) - jom kipúr יום כיפור | modlitwy pokutne – slichót סליחות | gmina ultraortodoksyjna – kehilá charedít קהילה חרדית | dow elbaum (imię i nazwisko) – דב אלבוים | uczeń jeszywy – talmíd jesziwá תלמיד ישיבה.

​

2020-08-26 izrael czyli państwo izraela – medinát israél מדינת ישראל | jaakow – יעקב | dwa państwa – sztei medinót שתי מדינות |   syjoniści – cijoním ציונים | wierzący – maaminím מאמינים | mesjasz – maszíjach משיח | siedemdziesiąt twarzy izraela – sziwím panim leisraél שבעים פנים לישראל  | społeczna i ekonomiczna nierówność – i-sziwión chewratí wekalkalí אי-שוויון חברתי וכלכלי | krajobraz – nof נוף | zieleń i pustynia – jerek umidbar ירק ומדבר |między morzami – bein hajamím בין הימים | na równinach i w górach – bemiszorim uwaharim במישורים ובהרים | modlitwa – tfilá תפילה | życie codzienne – chajej jom jóm חיי יום יום | nowa kultura – tarbút chadaszá תרבות חדשה | nowy świat – olám chadász עולם חדש | konstytucja – chuká חוקה | mamy torę – jesz lanu torá יש לנו תורה.

 

2020-08-15 wniebowzięcie marii – aliját miriam עליית צרים | kościół rzymskokatolicki - knesijá romanít katolit כנסייה רומנית קטולית | dogmat – dogmá דוגמה | ciało – basár בשר | dusza (pięć rodzajów duszy) – nefesz נפש, ruach רוח, neszamá נשמה, chaja חיה, jechidá יחידה | piegrzymka – alija lerégel עלייה לרגל | klasztor – minzar מנזר | ziemia święta – erec kduszá ארץ קדושה | wierni – maaminím מאמינים | góra oliwna – har hazeitím הר הזיתים | ogród oliwny – gat szemaním גת שמנים.

 

2020-08-07 admór (skrót: nasz pan, nauczyciel, rabin) – אדמו"ר | nawrócił się – tu: chazar betszuwá חזר בתשובה |  nauka tory – limúd torá לימוד תורה | kierownik szkoły – menahél bet haséfer מנהל בית הספר | izraelski instytut publikacji talmudycznych – hamachón haisraelí lepirsumím talmudiím המכון הישראלי לפרסומים תלמודיים | jeszywa (szkoła talmudyczna) – jeszywa ישיבה | źródło życia - makor chajim מקור חיים |  nagroda izraela – pras israél פרס ישראל | hebraizacja – iwrijút עבריות| talmud babiloński – talmúd bawlí תלמוד בבלי | światło prawdy – or haemét אור האמת | hipokryzja – cwijút צביעות  | trzynaście płatków róży – szloszá asár aléj haszoszana שלושה עשר עלי השושנה.

​

2020-07-31 picie kawy – sztijat kafé שתית קפה | kawa po turecku – kafé turki קפה טורקי | kawa zalewajka – kafé boc (błoto) קפה בוץ | kawa rozpuszczalna [kafe names – nes [cud] kafe נס קפה | beduin – bedłi בדואי | tygielek – findżan (to po arabsku właściwie filiżanka) פינג'ן | ognisko – madurá מדורה | kawa błoto (zalewajka) – kafé boc קפה בוץ | kawa czarna – kafé szachór קפה שחור | cukier – sukár סוכר | wrzątek – mej rotchím מי רותחים | twarzą ku ulicy – paním larechów פנים לרחוב | osada (oraz żydzi w izraelu, miejscowi, osiadli przed falami imigracji iszuw – יישוב | pokolenie – dor דור | puszka – pachít פחית | cahal - wojska obrony izraela צה"ל.

 

2020-07-30 dziewiąty [dzień miesiąca] aw” - tiszá beáw תשעה באב | świątynia - beit hamikdász בית המקדש | miszna - miszna משנה | wyjście z egiptu - jeci-át micrajim יציאת מצרים | pustynia - midbár מדבר | dzień żałoby - jom awél - יום אבל | post - taanít תענית |  przyjemność - taanúg תענוג | żydzi maroka i tunezji - jehudej maroko wetunís יהודי מרוקו וטוניס | czosnek - szum שום | łzy - dmaót דמעות | legenda – agadá אגדה |mesjasz - maszíijach משיח | dni ostatnie – acharít jamím אחרית ימים | zbawiciel – jeszúa ישוע.

 

2020-07-19 ślubowanie - neder  נֶ֜דֶר | morderca - rocéach רֹצֵ֗חַ רוצח | mściciel krwi - goél hadám ֹגואֵ֣ל הַדָּם֒

 

2020-07-06 syjonizm – cijonut ציונות | państwo – mediná מדינה | rzymianie – romaím רומאים | bliski (właśc. środkowy) wschód – mizrách hatichón מזרח התכון | żydzi religijni – jehudím datiím יהודים דתיים | asymilacja – hitbolelút התבוללות | słup ognia - amúd haész עמוד האש | egipt – micrajím מצרים | ziemia obiecana – erec hamuwtáchat ארץ המובטחת.

 

2020-06-11 boże ciało - guf haadón גוף האדון | uroczystość najświętszego ciała i krwi chrystusa - chag haléchem wehajáin hakdoszím szel hamaszíjach חג הלחם והיין הקדושים של המשיח | katolicy -nocrím נוצרים | święto ciała mesjasza - chag guf hamaszíjach חג גוף המשיח.

 

2020-05-06 uchodźcy czasu - pliti'm szel zman פליטים של זמן | | po polsku - bepolani't בפולנית  | ejno’ hasznija’ szel haki’klop עינו השניה של הקיקלופ

 

2020-05-04 rana – peca פצע | prezent dla mamy – matana’ lei’ma  מתנה לאמה | samobójstwo – hitabdut התאבדות | opowieść o miłości i mroku – sipu’r al ahawa’ we choszech סיפור על אהבה וחושך | kibuc – kibu’c קיבוץ | szakal – tan תן | pokój teraz – szalo’m achsza’w שלום עכשיו | to samo morze – oto’ haja’m אותו הים | akademia szwedzka – akademia szwedit האקדמיה השוודית

 

2020-05-03 wątpliwości i miłości - sfeko't weahawo't ספקות ואהבות

 

2020-05-02 i ich miłość i ich nienawiść - gam ahawata'm gam sinata'm גם אהבתם גם שנאתם

 

2020-04-30 | wyryte - charut חרות | wolność – cheirut חירות | safed - cfat צפת | tyberiada - tweria טבריה | owoc kraju - pri haa’rec פרי הארץ | pan, właściciel – baa’l בעל  

 

2020-04-28 | dzień niepodległości |יום העצמאות jom haacmau't

 

2020-04-27 | dzień pamięci poległych w wojnach o izrael |יום הזיכרון לחללי מערכות ישראל jom hazikaro'n lechalale'j maaracho't israe'l.

w nazwie hebrajskiej zamiast słowa "wojny" מלחמות milchamo't, użyto słowa מערכות "maaracho't", (l.p. מערעכה maaracha') dużo pojemniejszego (słownik sieraczkowej podaje: szyk, porządek, zestawienie, rząd, szereg, szyk bojowy, linia bojowa, front wojenny, bój, walka, akt sztuki teatralnej, seria, komplet), bo chodzi  o ofiary wszelkich wydarzeń, jak potyczki, zamachy, morderstwa itp.  

 

2020-02-20 matki boskiej gromnicznej, czyli ofiarowanie pańskie. to znaczy, że zgodnie z 18. przykazaniem (מצווה micwa) z 613 przykazań (תרי"ג מצוות tarjag micwo't), po 30 dniach od narodzin, ojciec musi wykupić (za parę turkawek albo dwa młode gołębie) pierworodne dziecko od kohena (כהן kapłan w świątyni) | קדש-לי kade'sz-li poświęcisz mi | כל-בכור kol-becho'r każde pierworodne | כל-רחם kol-rechem każde łono | בבני ישראל biwnej israe'l u synów ! izraela | dotyczyło ludzi i zwierząt. tak było też z jezusem. zobacz ewangelia łukasza 2,22 i dalej. a gromnice - to dopiero ix wiek.

jak powiedzieć po hebrajsku - eich lehagíd beiwrít - איך להגיד בעברית

ten co mówi, nie wie. ten co wie, nie mówi – hamedabér einó jodéa, hajodéa, einó medabér - המדבר אינו יודע, היודע אינו מדבר

gdzie jesteś? - ajéka? (bóg do adama) - איכה

kochaj bliźniego jak siebie samego - weaháwta reécha kamócha - ואהבת רעך כמוך

marność nad marnościami - hewel hawalím - הבל הבלים.

wiem, że nic nie wiem- ani' jodéa szeejnéni jodéa - אני יודע שאינני יודע

mylić się jest rzeczą ludzką- litót ze enoszí - לטעות זה אנושי

być albo nie być - lihijót o lo lihijót - להיות או לא להיות

kocham cię [m. do k.] - אני אוהב אותך - aní ohéw otách | kocham cię [k. do m.] - אני אוהבת אותך - ani ohéwet otchá | kocham cię [m. do m.] - אני אוהב אותך - ani ochéw otchá | kocham cię [k. do k.] - אני אוהבת אותך - ani ohéwet otách

jaki ten świat mały - ejze olám katán - איזה עולם קטן

nie mów (r.ż.)  do mnie takim tonem - al tedabrí elái batón kazé - אל תדברי אליי בטון כזה

po moim trupie - al gufatí haméta - על גופתי המתה

prima aprilis - echád beapríl - אחד באפריל

naprawa świata - tikún olám - תיקון עולם

naprawa samego siebie - tikún amcí - תיקון עצמי