tora co tydzień – ki tecé, cz. 1

czterdziesty dziewiąty (pwt. 21,10-25,19) fragment tory na kolejny tydzień. z 613 przykazań [nakazów i zakazów] תרי"ג מצוות tarjag micwot, poznaliśmy dotąd 531, a z nich 150 uznaliśmy za aktualne. Ze względu na nierówną ilość przykazań we fragmentach, od poprzedniego tygodnia, kolejne fragmenty prezentujemy w częściach. w obecnym fragmencie są 74 przykazania, w tej części prezentujemy 14, a z nich 10 uznajemy za ważne.

pierwszy przekład tekstu tory pochodzi z tory pardes lauder, a kolejne z:

wujek – biblia wujka, jakub wujek (1599, katolicki).

bt – biblia tysiąclecia, wielu autorów (1965, katolicki)

romaniuk – biblia warszawsko-praska (1997, katolicki)

cylkow – tora, izaak cylkow (1883, żydowski)

śtb – śląskie towarzystwo biblijne, władysław karbowicz, podstawa: cylkow (2012, protestancki)

(przekłady według www.bibliepolskie.pl)

532/150 weraita basziwia eszet jefat-toar wechaszaktá ba welakachtá lechá leiszá וְרָאִ֙יתָ֙ בַּשִּׁבְיָ֔ה אֵ֖שֶׁת יְפַת־תֹּ֑אַר וְחָשַׁקְתָּ֣ בָ֔הּ וְלָקַחְתָּ֥ לְךָ֖ לְאִשָּֽׁה a zobaczysz wśród jeńców kobietę o pięknym wyglądzie i będziesz jej pragnął, możesz ją sobie wziąć za żonę

wujek: a ujrzysz w liczbie poimanych niewiastę nadobną, a rozmiłujesz się jéj, i będziesz ją chciał mieć za żonę.

bt: a ujrzysz między jeńcami kobietę o pięknym wyglądzie i pokochasz ją, możesz ją sobie wziąć za żonę.

romaniuk: i kiedy znajdziesz wśród wziętych do niewoli jakąś piękną kobietę i obudzi się w tobie miłość do niej, i będziesz chciał ją poślubić.

cylkow: A zobaczysz między zabranymi niewiastę nadobnej postaci, i rozmiłujesz się w niej, i zechcesz pojąć ją sobie za żonę.

śtb: a zobaczysz pomiędzy zabranymi nadobnej postaci niewiastę, rozmiłujesz się w niej i zechcesz ją pojąć za żonę.

533-534/151-152 lo-timkeréna bakésef | lo-titamér ba tachat aszér ititá לא־תִמְכְּרֶ֖נָּה בַּכָּ֑סֶף לֹא־תִתְעַמֵּ֣ר בָּ֔הּ תַּ֖חַת אֲשֶׁ֥ר עִנִּיתָֽהּ nie sprzedasz jej za pieniądze | ani, aby ci służyła

wujek: ani będziesz mógł przedać za pieniądze, ani mocą ucisnąć, ponieważeś ją poniżył.

bt: nie sprzedasz jej za srebro ani nie obejdziesz się z nią jak z niewolnicą.

romaniuk: nie wolno ci będzie odstąpić jej komukolwiek za pieniądze. Nie będziesz już mógł traktować jej jak zwykłej niewolnicy.

cylkow: nie sprzedasz jej za pieniądze: nie panuj nad nią.

śtb: ale jej nie sprzedasz za pieniądze. nie panuj nad nią.

535/152 wehumát wetalíta otó al.-ec וְהוּמָ֑ת וְתָלִ֥יתָ אֹת֖וֹ עַל־עֵֽץ i poniesie śmierć, powiesisz go [za ręce] na drewnianym słupie.

wujek: skazany na śmierć, zawieszony będzie na szubienicy.

bt: zostanie stracony i powiesisz go na drzewie.

romaniuk: zostanie skazany na śmierć i powieszony na drzewie.

cylkow: stracony by został, a powiesiłbyś go na drzewie.

śtb: został stracony, i powiesiłeś go na drzewie.

536-537/153-154 lo-talín niwlató al-haéc ki-kawór tikberénu bajóm hahú לֹא־תָלִ֨ין נִבְלָת֜וֹ עַל־הָעֵ֗ץ כִּֽי־קָב֤וֹר תִּקְבְּרֶ֙נּוּ֙ בַּיּ֣וֹם הַה֔וּא nie pozostawisz jego zwłok na słupie przez noc | pochowasz go tego samego dnia.

wujek: nie zostanie na drzewie trup jego.

bt: trup nie będzie wisiał na drzewie przez noc, lecz tegoż dnia musisz go pogrzebać.

romaniuk: to niech jego trup nie pozostanie na drzewie przez noc. Pochowacie go w ziemi jeszcze tego samego dnia.

cylkow: niechaj nie przenocuje trup jego na drzewie, lecz pochować pochowasz go tegoż samego dnia.

śtb: niech jego trup nie przenocuje na drzewie, lecz pochować pochowasz go tego samego dnia.

538/155 lo-tiré et-szor achicha o et-sew nidachím wehitalamtá mehém haszéw tesziwém leachicha לֹֽא־תִרְאֶה֩ אֶת־שׁ֨וֹר אָחִ֜יךָ א֤וֹ אֶת־שֵׂיוֹ֙ נִדָּחִ֔ים וְהִתְעַלַּמְתָּ֖ מֵהֶ֑ם הָשֵׁ֥ב תְּשִׁיבֵ֖ם לְאָחִֽיךָ nie będziesz patrzył [bezczynnie] na zabłąkanego byka albo owcę twojego brata ani nie będziesz udawał [że ich nie widzisz] , lecz przyprowadzisz je z powrotem do twego brata.

wujek: nie ujrzysz wołu brata twego albo owcę błądzącą, i miniesz, ale przywiedziesz bratu twemu.

bt: jeśli zobaczysz zbłąkanego wołu swego brata albo sztukę drobnego bydła, nie odwrócisz się od nich, lecz zaprowadzisz je z powrotem do swego brata.

romaniuk: jeżeli znajdziesz wołu albo owcę twojego brata zabłąkane w polu, to nie pozostawisz ich tam, lecz zaprowadzisz je do twojego brata.

cylkow: nie będziesz spoglądał na wołu brata twego, albo na owcę jego, zabłąkanych, a ociągał się od nich: napowrót odprowadzisz je do brata twojego.

śtb: nie będziesz spoglądał na byka swojego brata, albo na jego owcę, które są zabłąkane oraz się względem nich ociągał; odprowadzisz je z powrotem do twojego brata.

539/156 wechén taasé lachamoró wechén taasé lesimlató wechén taasé lechól-awedát achicha aszer taawed mimenu umecaatá lo tuchál lehitalém וְכֵ֧ן תַּעֲשֶׂ֣ה לַחֲמֹר֗וֹ וְכֵ֣ן תַּעֲשֶׂה֘ לְשִׂמְלָתוֹ֒ וְכֵ֣ן תַּעֲשֶׂ֗ה לְכָל־אֲבֵדַ֥ת אָחִ֛יךָ אֲשֶׁר־תֹּאבַ֥ד מִמֶּ֖נּוּ וּמְצָאתָ֑הּ לֹ֥א תוּכַ֖ל לְהִתְעַלֵּֽם: tak samo uczynisz z jego osłem, tak samo z jego ubraniem i tak samo z każdą zgubioną właśnością twojego brata, którą on zgubił, a ty znalazłeś. nie będziesz udawał że ich nie widzisz].

wujek: także uczynisz z osłem i z szatą i z każdą rzeczą brata twego, któraby zginęła: jeźli ją najdziesz, nie zaniedbaj jakoby cudzéj.

bt: tak postąpisz z jego osłem, tak postąpisz z jego płaszczem, tak postąpisz z każdą rzeczą zgubioną przez twego brata - z tym, co mu zginęło, a tyś znalazł; nie możesz od tego się odwrócić.

romaniuk: tak samo postąpisz z jego osłem, płaszczem i każdą inną rzeczą zgubioną przez twego brata, a znalezioną przez ciebie. zguba nie może ci być obojętna.

cylkow: tak téż postąpisz z osłem jego; i tak postąpisz z szatą jego, i tak postąpisz z każdą zgubą brata twego, któraby mu zaginęła, a znajdziesz ją: nie wolno ci się ociągać.

śtb: tak też postąpisz z jego osłem, tak postąpisz z jego szatą, tak postąpisz z każdą zgubą twojego brata, która mu zginęła, a ty ją znajdziesz; nie wolno ci się ociągać.

540-541/157-158 lo-tiré et-chamór achicha o szor noflím badérech wehitalamtá mehem hakém takím imó לֹא־תִרְאֶה֩ אֶת־חֲמ֨וֹר אָחִ֜יךָ א֤וֹ שׁוֹרוֹ֙ נֹפְלִ֣ים בַּדֶּ֔רֶךְ וְהִתְעַלַּמְתָּ֖ מֵהֶ֑ם הָקֵ֥ם תָּקִ֖ים עִמּֽוֹ nie będziesz patrzył [bezczynnie] na osła twojego brata albo jego byka, który upadł [pod swoim brzemieniem] na drodze. nie będziesz udawał, że tego nie widzisz, alerazem z nim masz podnieść [ładunek].

wujek: jeźli ujrzysz osła brata twego, albo wołu, a on padł na drodze, nie przeniesiesz okiem, ale z nim podniesiesz.

bt: jeśli zobaczysz, że osioł twego brata albo wół jego upadł na drodze - nie odwrócisz się al.-iszod nich, ale z nim razem je podniesiesz.

romaniuk: jeżeli zobaczysz, że osioł albo wół twojego brata upadł na drodze, to nie pójdziesz dalej obojętnie, ale pomożesz go podnieść.

cylkow: nie będziesz spoglądał na osła brata twego, albo na wołu jego, upadłych na drodze, a ociągał się od nich: podźwignij je razem z nim.

śtb: nie będziesz spoglądał na osła twojego brata, albo na jego byka, które upadły na drodze, oraz się względem nich ociągał; razem z nim je podźwignij.

542-543/158-159 lo-ihié kli-gewer al.-iszá welo-ilbasz gewer simlát iszá לֹא־יִהְיֶ֤ה כְלִי־גֶ֙בֶר֙ עַל־אִשָּׁ֔ה וְלֹא־יִלְבַּ֥שׁ גֶּ֖בֶר שִׂמְלַ֣ת אִשָּׁ֑ה męskie ubranie [ani broń] nie może być noszone przez kobietę, a mężczyzna nie może nosić szaty kobiecej.

wujek: nie oblecze się niewiasta w męzkie odzienie, ani mąż używać będzie szaty niewieścié.

bt: kobieta nie będzie nosiła ubioru mężczyzny ani mężczyzna ubioru kobiet.

romaniuk: kobiety niech nie noszą odzienia męskiego, a mężczyźni niech się nie ubierają w suknie kobiece.

cylkow: niech nie będzie strój mężczyzny na kobiecie, i niechaj nie obłóczy się mężczyzna w szatę kobiety.

śtb: niech na kobiecie nie znajdzie się strój mężczyzny i niech mężczyzna nie ubiera się w szatę kobiety.

544-545/160 ki ikré ke-cipór… lo-tikách haém al.-habaním… szalách et-haém weét-habanim tikách-lechá543-544/158 כִּ֣י יִקָּרֵ֣א קַן־צִפּ֣וֹר... לֹא־תִקַּ֥ח הָאֵ֖ם עַל־הַבָּנִֽים... שַׁלֵּ֤חַ תְּשַׁלַּח֙ אֶת־הָאֵ֔ם וְאֶת־הַבָּנִ֖ים תִּֽקַּֽח־לָ֑ךְ jeśli napotkasz… ptasie gniazdo… nie zabierzesz matki z młodymi… odgonisz matkę, awtedy możesz zabrać młode dla siebie.

wujek: Jeźli … gniazdo ptasze najdziesz… a matkę… nie poimasz jéj z dziećmi: ale odlecieć dopuścisz, mając poimane dzieci.

bt: jeśli napotkasz… gniazdo ptaka… nie zabierzesz matki z pisklętami. matkę zostawisz w spokoju, a pisklęta możesz zabrać.

romaniuk: gdy… zobaczysz… gniazdo ptasie z… matką… to nie będziesz zabierał matki z pisklętami. pozwolisz matce swobodnie odlecieć … możesz wziąć tylko pisklęta.

cylkow: gdyby się nadarzyło gniazdo ptasie… a matka siedzi… nie zabieraj wtedy matki wraz z młodemi. wolno puścisz matkę, a młode możesz zabrać sobie.

śtb: gdybyś… napotkał przed tobą ptasie gniazdo…a matka siedzi… nie zabieraj matki wraz z młodymi. matkę puścisz wolno, a młode możesz sobie zabrać.