moral-etyka co tydzień (13) – zabija, uzdrawia, nienawidzi

tora תורה (pięć pierwszych ksiąg biblii), fragment (13) szemót (wj. 1,1-6,1). przekłady polskie: pl - tora pardes lauder. przekład ewa gordon (2001). nbg - nowa biblia gdańska (2018). ubg – uwspółcześniona biblia gdańska.

pirkej awot פרקי אבות traktat miszny, dotyczący etyki. jezus ישוע nieuznany w judaizmie mesjasz. budda בודהה hindus, znalazł drogę do szczęścia.

wj. 1,14 kol-awodatam aszér-awdú bahém befaréch כָּל־עֲבֹ֣דָתָ֔ם אֲשֶׁר־עָבְד֥וּ בָהֶ֖ם בְּפָֽרֶךְ (pl): każda praca, do której ich przymuszali [egipcjanie] była wyniszczająca.

wj. 1,16 położnym egipskim, które miały obserwować porody powiedziano: im-ben hu wehamitén otó אִם־בֵּ֥ן הוּא֙ וַהֲמִתֶּ֣ן אֹת֔וֹ jeśli to syn, zabijcie go.

wj. 1,17 ale one: techajéjna et-hajeladím תְּחַיֶּ֖יןָ אֶת־הַיְלָדִֽים utrzymały dzieci żywe.

wj. 1,22 faraon nakazał całemu ludowi: כָּל־הַבֵּ֣ן הַיִּלּ֗וֹד הַיְאֹ֙רָה֙ תַּשְׁלִיכֻ֔הוּ każdego noworodka syna wrzućcie do rzeki.

wj. 2,9 do dziewczyny, która znalazła w koszu na rzece dziecko, córka faraona powiedziała: heinikíhu li הֵינִקִ֣הוּ לִ֔י wykarm je dla mnie.

wj. 2,12-2,15 za zabicie hebrajczyka איש-עברי isz-iwrí - mojżesz zabija egipcjanina איש מצרי isz micrí - faraon chce לַהֲרֹ֣ג אֶת־מֹשֶׁ֑ה laharóg et-moszé – zabić mojżesza.

wj. 3,22 bóg nakazuje hebrajkom, by każda wyprosiła, pożyczyła, od sąsiadki egipskiej srebrne i złote przedmioty, ubrania: nicaltém et-micjrájim נִצַּלְתֶּ֖ם אֶת־מִצְרָֽיִם (pl): ogołocicie (nbg): złupicie micrejczyków.

wj. 5,2 hebrajczy chcieli opuścić egipt, ale faraon powiedział: et-israél lo aszaléach אֶת־יִשְׂרָאֵ֖ל לֹ֥א אֲשַׁלֵּֽחַ izraela nie wypuszczę.

wj. 5,9 faraon nakazuje: tichbád haawodá al-haanaszím תִּכְבַּ֧ד הָעֲבֹדָ֛ה עַל־הָאֲנָשִׁ֖ים (ubg): niech robota zaciąży na tych ludziach.

pirkej awot פרקי אבות 2,6 bimkóm szeéjn anaszím, hisztadél lihiót isz בְמָקוֹם שֶׁאֵין אֲנָשִׁים, הִשְׁתַּדֵּל לִהְיוֹת אִישׁ tam gdzie nie ma ludzi, staraj się być człowiekiem.

jezus ישוע (mt 10,8) (gdańska 1881): chore uzdrawiajcie רִפְאוּ אֵת הַחוֹלִים rifú et hacholím, trędowate oczyszczajcie טַהֲרוּ אֵת הַמְּצֹרָעִים taharú et hamecorajím, umarłe wskrzeszajcie הָקִימוּ אֵת הַמֵּתִים hakímu et hametím, dyjabły wyganiajcie אֵת הַשֵׁדִים גָּרֵשׁוּ et haszedím garszú; darmoście wzięli חִנָּם לְקַחְתֶּם chinám lakáchtem, darmo dawajcie חִנָּם תִּתֵּנוּ chinám titenú.

budda (בודהה). Dhammapada - ścieżka prawdy buddy: znieważył mnie הוא פגע בי hu pagá bi | uderzył, pobił, obrabował! הוא שדד אותי hu szadád otí - kto pogrąża się w takich myślach - rozpala wrogość השנאה שוקטת בו hasiná szokétet bo (nienawiść w nim tkwi). (polski: sasana.pl/dhp-agr, hebrajski: buddha.co.il/שיחות/דהמפדה/הצמדים)