top of page

mit tory ustnej (47) – świat pogan w judaizmie

tekstyhebrajskie

rozdział 5: המקורות הפגאנים של התורה שבעל-פה pogańskie źródła tory ustnej.

ponieważ tora ustna תורה שבעל-פה tora szebeal-pe, nie jest naturalną kontynuacją tanachu התנ"ך, ciekawym jest poszukać źródeł rabinicznej halachy. w tym rozdziale eitan bar (איתן בר) i golan broszi (גולן ברושי) autorzy omawianej tu książki (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) przytaczają kilka przykładów zjudaizowania przez mędrców חז"ל chazal, różnych zwyczajów, wierzeń i obrzędów, które sobie przyswoili od narodów pogańskich, wśród których żyli.

od greków: praktyki magiczne i zabobony, wplecione do pism świętych, będące nawet ich zaprzeczeniem.

filozoficzne systemy nauki tory ustnej. cała literatura mędrców czerpała z platona i arystotelesa. to dlatego system nauczania w jeszywie obfituje w przeciwieństwa, sprzeczki i dyskusje. talmud babiloński wspomina, że w bet midraszu בית מדרש domu nauki rabina szymona uczyło się tysiąc pięćset uczniów, a jedna trzecia z nich uczyła się filozofii greckiej.

trzynaście sposobów י"ג שיטות nauczania – jak mówią rabini, mojżesz je otrzymał na górze synaj. ale nie ma o nich nic w torze, ale znane były u filozofów i poetów greckich jeszcze przed pojawieniem się mędrców.

diabły w toalecie. według halachy należy starannie zamknąć drzwi toalety, nie wolno tam rozmawiać ani modlić się ani wnosić przedmiotów liturgicznych. zdaje się jest sens w tej skromności, ale chodzi tu o zabobon mędrców, wierzących, że w toalecie przebywają diabły i złe duchy.

tłuczenie kieliszka na weselu. że to niby na pamiątkę zburzenia świątyni, jednak źródła wskazują, że chodzi o to, by rozbić szatańskie siły zła, które usiłują dołączyć do rzeczy od samego jej początku. zwyczaj rozpoczął się od rozbijania kieliszka o ścianę i nie ma nic wspólnego ze zburzeniem świątyni. zwyczaj nieżydowski, wiąże się z pogańskim świętem „nocy wszystkich świętych” z okresu średniowiecza, kiedy wierzono, że diabły atakują nagle, akurat w czas radosny, a zwyczaj ma wykazać diabłom, że właśnie na ich oczach oto stała się katastrofa, a nie radosne wydarzenie.

powtarzanie mantry. że to niby ma duchową moc. mantra pochodzi z hinduizmu i jest dzisiaj rozpowszechniona w różnych religiach. istnieje też jako halacha kamea w godzinie potrzeby, na przykład, gdy coś się zagubiło i chcemy to odnaleźć.

w rozdziale są jeszcze przykłady na astrologię i gwiazdy, gematrię, reinkarnację גלגולי נשמות gilgulej neszamot, małą syrenę בת ים הקטנה bat jam haktana i zabobony אמונות טפלות emunot tfelot i wiele innych przykładów zapożyczeń judaizmu z kultury pogańskiej.



41 wyświetleń4 komentarze

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

4 Comments


mwszolkowski
Sep 26, 2023

שלום

bardzo ciekawy artykuł, przyznam, że mój syn Ido jest zafascynowany jednym ze wspomnianych zapożyczeń w judaizmie z kultury pogańskiej (czy jakiejkolwiek innej)

chodzi konkretnie o mit małej syrenki

niestety nie mam dostępu do omawianej książki, więc zobowiązał mnie do zapytania gdzie można więcej na ten temat zasięgnąć informacji lub prosilibyśmy (przyłączam się do syna) o rozwinięcie tego wątku

דרישת שלום

Like
tekstyhebrajskie
Sep 27, 2023
Replying to

właśnie tak :)

Like

© hebrajska kafé projekt | hebrajskakafe@gmail.com

Klauzula informacyjna RODO w zakresie przetwarzania danych osobowych

1. Administratorem danych osobowych jest HEBRAJSKA KAFE PROJEKT TOMASZ KORZENIOWSKI z siedzibą we Wrocławiu (54-066), ul. Piwowarska 9/16, NIP 6871333133. Tel. +48798866952. Adres email: hebrajskakafe@gmail.com

2. Przekazane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji usług, obsługi zgłoszeń i udzielania odpowiedzi na zgłoszenia;

3. Kategorie danych osobowych obejmują m.in. imię i nazwisko, numer telefonu, adres e-mail, adres, dane dedykowane do procesu/usługi/projektu;

4. Państwa dane osobowe będą przechowywane przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że Pani / Pan wyrazi sprzeciw wobec przetwarzania danych;

5. Państwa dane nie będą przekazywane do państwa trzeciego ani organizacji międzynarodowej;

6. Posiadają Państwo prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;

7. Mają Państwo prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, gdy uznają Państwo, iż przetwarzanie Państwa danych osobowych narusza przepisy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1000) lub przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 119, str. 1);

8. Dane udostępnione przez Panią/Pana nie będą podlegały zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji oraz profilowaniu.

9. Dane pochodzą od osób, których dane dotyczą.

10. Podanie przez Państwa danych osobowych jest dobrowolne.

bottom of page