twierdzenie 28 – תפילה מחליפה קורבנות modlitwa zastępuje ofiary. tak postanowili mędrcy חכמים chachamim, idąc za słowami ozeasza (הושע) 14,3 וּֽנְשַׁלְּמָ֥ה פָרִ֖ים שְׂפָתֵֽינוּ zamiast cielców zapłacimy wargami (modlitwami), bo od chwili zburzenia świątyni nie ma możliwości składania zwierzęcych ofiar za grzechy חטאים chataim.
okazuje się jednak – jak zauważają autorzy omawianej tu książki, eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - מיתוס התורה שבעל פה) - że słowa ozeasza to manipulacja rabinów. nie jest pewne kto się jej dopuścił pierwszy, ale jest faktem, że z tekstu „"ונשלמה פרי משפתינו (zapłacimy owocem słów naszych - weneszalma pri miszpatejnu) poprzez przeniesienie litery m (מ) z początku słowa „miszpatejnu” na koniec słowa poprzedniego „pri” - powstało zdanie: "ונשלמה פרים שפתינו" (zapłacimy cielcami warg naszych – weneszalma parim sfatejnu. ale, tłumaczy septuagintę ksiądz remigiusz popowski „odwzajemnimy się owocem naszych warg” – owocem, a nie cielętami. wersja rabinów miała być argumentem, że po ustaniu składania ofiar zwierzęcych w świątyni, żydzi mają składać ofiary modlitwami. bar i broszi przytaczają, obok innych nukowców, słowa profesora rewuena gordisa ראובן גורדיס i aleksandra rofego אלקסנדר רופא, którzy popierają wersję septuaginty jako jedynie słuszną. bar i broszi przeprowadzają dalej dość długi wywód, wykazując, że gdyby chodziło o cielęta a nie owoc, to w ten sposób już ozeasz unieważniłby składanie ofiar zwierzęcych na rzecz modlitw, na długo przed upadkiem świątyni. a zatem powstaje pytanie, o które chodziło autorom książki o micie tory ustnej – gdzie tu dowód na istnienie owej tory?
Comments