mit tory ustnej (20) – patrzałki do pamiętania

twierdzenie 20 צִיצִ֛ת cicit. rabin אפרים כחלון efraim kachalon twierdzi, że skoro z tory pisanej nie wynika jaki odcień koloru niebieskiego mają mieć cicit, to jest frędzle, te sznurki na czterech rogach ubrania, to jest to dowód, że bóg musiał tę informację przekazać poprzez mojżesza ustnie, wszystkim mędrcom חז"ל chazal, by można było spełniać przykazanie. no bo skąd – pytają ironicznie autorzy omawianej tu książki eitan bar i golan broszi (mit tory ustnej - איתן בר, גולן בשורי: מיתוס התורה שבעל-פה) – można wiedzieć, jaki jest dokładny odcień tego niebieskiego? rabin kachlon wychodzi z założenia, że bogu zależy, jaki odcień, niebieski czy zielony, wybierze człowiek, mający przestrzegać przykazań. poniekąd, dodajmy od siebie, prawdopodobnie chodzi o to, że kolor cicit wskazywał na niebo, przypominając o boskich przykazaniach. ale, jeśli instrukcja robienia cicit bierze się z tory ustnej, to dlaczego ci, którzy te cicit splatają, robią to tak różnie? najwyraźniej ta różnorodność wynika z tego, że rabini sami sobie określają, jak to ma wyglądać, bo jednego opisu nie ma, tak jak nie ma tory ustnej. rozumie się, że rabini mówią, że wszystko co rabini mówią - to jest ich tora ustna. ale nie ma dowodu, że ona pochodzi od boga z synaju.

i jeszcze nazwa. słowo cicit pochodzi od rdzenia niosącego znaczenie spoglądania, zerkania, bo idea jest taka, żeby na te frędzle spoglądać nieustannie i przypominać sobie o przykazaniu tory spełniania boskich przykazań.

foto: ilustracja z omawianej książki, przedstawia różne sploty cicit u różnych rabinów.