kocker rebe - światło prawdy

w 161 rocznicę śmierci, 27 stycznia. umarł w kocku, tam gdzie żył ostatnich 19 lat w samotności z wyboru. zamknięty w domu, na rogu ulic polnej i wojska polskiego. przeżył lat 72. nazywał się menachem mendel morgenstern i z tym ładnym żydowskim nazwiskiem, urodzony w goraju, poszedł po nauki do zamościa, po zawód aptekarza we lwowie, ożenił się młodo z glikel z bogatego domu i zwyczajem żydowskim, mając wsparcie teścia, pogrążył się w nauce, świata nie widząc. ale nie mógł nie widzieć za oknem nadchodzącego nowego świata żydowskiego, chasydyzmu.

kocker rebe. menachem mendel morgenstern. urodzony w polsce 1787 roku. o prawach murphy’ego słyszało wielu. o kocker rebem niewielu, a to on właśnie mówił, że wszystko na świecie jest na odwrót. zamknięty dobrowolnie we własnym pokoju. może stracił zainteresowanie tym światem, bo rebe był radykalny, totalny i skrajny w swoim żądaniu prawdy. dom w kocku stoi do dziś. i grób w kocku istnieje. książek nie pisał. choć miał o czym. starczy, że pisali inni o jego fenomenie. w witrynie kockiej biblioteki wywieszono cytat z markusa cycerona, który chwali czytanie książek. ja bym powiedział, to zależy jakich książek. o kocker rebem tak. przecież znacie języki. bo po polsku to może tylko w chasydzkich opowieściach bubera. jest jedenaście kawałeczków. ale w hebrajskiej kafé projekt będzie więcej. to czytajcie i czekajcie i bierzcie do serca. i coś na zachętę: powiedział rebe, że jeśli modlisz się tylko dlatego, bo modliłeś się i wczoraj, to byle złoczyńca jest lepszy od ciebie.

(nasz projekt: kocker rebe – światło prawdy. agnon – światło tory. amichaj – światło lodówki. oz -światło pokoju. taki kwartet mocarzy – przeciw temu, co ma się więcej nie powtórzyć.)